Główna‎ > ‎Aktualności‎ > ‎

Pielgrzymka do Sanktuariów - 07.10.17

opublikowane: 23 gru 2017, 04:14 przez moderator serwisu   [ zaktualizowane 20 mar 2018, 12:28 ]

W dniu 7 października 2017 r. uczniowie i nauczyciele Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego i Katolickiej Szkoły Podstawowej z oddziałami gimnazjalnymi na czele z dyrektorem szkół Panem Mariuszem Węgrzynowskim oraz członkowie i sympatycy Katolickiego Stowarzyszenia Oświatowego im. Św. Ojca Pio uczestniczyli w pielgrzymce do następujących Sanktuariów: Matki Bożej Gidelskiej Uzdrowienie Chorych w Gidlach, Świętej Anny, które znajduje się w miejscowości o tej samej nazwie Święta Anna, Świętego Ojca Pio na Przeprośnej Górce i Matki Bożej Jasnogórskiej w Częstochowie. Pielgrzymkę rozpoczęliśmy od Sanktuarium Matki Bożej Gidelskiej Uzdrowienie Chorych położonego w Gidlach. Znajduje się tutaj, słynąca łaskami niewielka dziewięcio-centymetrowa figurka Matki Bożej. Po modlitwie, w intencji całej naszej społeczności, przed figurką Matki Bożej, wysłuchaliśmy bardzo interesującej prelekcji o Sanktuarium, którą wygłosił jeden z ojców dominikanów.  Liczba uzdrowień, które mają tutaj miejsce, szczególnie w ostatnim okresie czasu pokazuje jego wyjątkowość. Trzeba, w tym miejscu przypomnieć, że to miejsce, w którym znajduje się Sanktuarium Matki Bożej Gidelskiej Uzdrowienie Chorych, a w nim Cudowna Figurka Matki Bożej zostało wybrane przez samą Matkę Bożą. Następnie, udaliśmy się do Sanktuarium Świętej Anny. Tutaj, modliliśmy się przed obrazem Świętej Anny prosząc o łaski dla naszych szkół  i nas samych. Po modlitwie zapoznaliśmy się z historią Sanktuarium, którą przedstawiła nam jedna z sióstr dominikanek należących do Mniszek Zakonu Kaznodziejskiego. Później, udaliśmy się do Sanktuarium Świętego Ojca Pio położonego na Przeprośnej Górce. Tutaj, zostaliśmy powitani przez kustosza Sanktuarium, który przybliżył nam nie tylko historię powstania Sanktuarium, ale podzielił się również swoimi doświadczeniami z pracy we Włoszech, gdzie piastował funkcję proboszcza opowiadając nam wiele wydarzeń z życia Świętego Ojca Pio. Później, wszyscy modliliśmy się przy relikwiach Świętego Ojca Pio, które znajdują się w dolnej części Sanktuarium. W dalszej kolejności uczniowie i nauczyciele oraz członkowie i sympatycy Katolickiego Stowarzyszenia Oświatowego im. Św. Ojca Pio idąc   w przepięknej scenerii lasu, rozważali kolejne stacje Drogi Krzyżowej, które są wybudowane w niedalekiej odległości od Sanktuarium. Następnie, uczestnicy pielgrzymki udali się Jasną Górę. Tam, najpierw uczestniczyliśmy  w kaplicy Św. Józefa w spotkaniu Bractwa Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polskiej. Po wysłuchaniu prelekcji na temat Zawierzenia Niepokalanemu Sercu Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski oraz świadectw osób, które zostały w sposób cudowny uzdrowione za wstawiennictwem Matki Bożej, cała pielgrzymka udała się na mszę świętą odprawioną przed Cudownym Obrazem Matki Bożej Jasnogórskiej. W czasie tej mszy świętej, jej uczestnicy dokonali indywidualnego Zawierzenia. Nasza pielgrzymka do Sanktuariów była niezwykłym przeżyciem duchowym dla wszystkich biorących w niej udział. To czas refleksji nad swoim życiem, zastanowienia się, co w nim jest najważniejsze.


HISTORIA KOŚCIOŁA I KLASZTORU DOMINIKANÓW W GIDLACH

opracował: o. Mateusz Bogucki OP

Dzieje tego sanktuarium są ściśle związane z historią maleńkiej, bo zaledwie dziewięciocentymetrowej figurki Matki Bożej z Dzieciątkiem, w sposób niezwykły znalezionej w 1516 roku na polu, należącym do włości rodziny Gidelskich.
Najstarsza tradycja, spisana i opublikowana przez dominikanina Jerzego Trebnica w 1636 roku w książce Historia o Cudownym Obrazie Przenajświętszej Panny Maryi, który jest w Gidlach, podaje, iż wiosną, tuż przed pierwszą niedzielą maja 1516 roku wyjechał kmiotek na rolę z pługiem, aby ją sprawował, któremu imię było Jan a przezwisko Czeczek. I kiedy jedną część roli sprawił, dalej idąc z pługiem stanęły mu woły i dalej postąpić nie chcą. Dziwuje się, co się dzieje, bo tego przedtem nigdy nie czyniły, wiec też niedawno był wyjechał, spracować się tak bardzo nie mogły, aby ustać miały. I sam tedy ich – chcąc, aby dalej szły – zacinał i temu, który był do pomocy, zacinać każe. Przecie woły dalej postąpić nie chcą i nie postępują. A gdy tym bardziej i pilniej tego bicia przyczyniał i przyczyniać kazał, Pan Bóg, jako z drugim Balamem postępuje sobie:, bo po tym biciu przyklękły woły na ziemię. Tu już chłopek pomieniony zdumieje się i przyklęknie; co dalej czynić, rady sobie dać nie umie. Idzie jednak przed woły, które jako klęknęły, tak się podnieść nie chciały. I obaczy przed nimi Obrazek niewielki z kamienia głazowego, wyrobiony także w kamieniu głazowym, jako na kształt kielicha wyrobiony był: a około tego kamienia i obrazu jasność bardzo miła i przyjemna. I to obaczywszy sam też jasnością tą poniekąd przestraszony przyklęknie. Następnie – jak podaje tradycja – Jan Czeczek zabiera figurkę do domu i chowa ją w skrzyni, w której staropolskim zwyczajem przechowywano odzież. W niedługim czasie wszyscy w rodzinie Czeczka utracili wzrok. Pewna kobieta, która zaopiekowała się nieszczęsnymi, zauważyła, że ze skrzyni bije jasność oraz rozchodzi się cudowna kadzidlana woń. Otworzyła skrzynię, wyjęła z niej figurkę i po obmyciu jej z prochu ziemi zaniosła ją proboszczowi Piotrowi Wołkajowi, który umieścił ją w ołtarzu starego modrzewiowego kościoła. Wodą pozostałą po obmyciu figurki Jan Czeczek przemył sobie oczy i w tej samej chwili on sam i jego domownicy odzyskali wzrok. Niebawem znów nastąpiło przedziwne wydarzenie. Pewnego dnia proboszcz zauważył brak figurki w ołtarzu, a wkrótce potem znaleziono ją na roli w miejscu wyorania jej przez Jana Czeczka, świecącą widocznym z daleka blaskiem. Był to wyraźny znak, że tutaj ma być nowe miejsce kultu maryjnego. Ówczesny właściciel Gidel, Adam Gidelski herbu Poraj, zarządził, aby niezwłocznie sporządzono kapliczkę w formie drewnianego słupa i umieszczono figurkę w wyrzeźbionej wnęce. (Do dziś zachowały się resztki tej pierwotnej modrzewiowej kapliczki). Była to jednak zbyt skromna oprawa dla cudownego posążka, zatem syn Adama, Marcin Gidelski, funduje w tym miejscu większą, drewnianą kaplicę, jako wotum za uwolnienie go z groźnych okoliczności, mogących zakończyć się śmiercią. (Gdy przebywał w sprawach gospodarskich na Śląsku, przez pomyłkę osadzono go w więzieniu pod zarzutem zabójstwa Niemca Bierka. Tam, wspomniawszy na rodzinne stron i cudowną gidelską figurkę, modlił się gorąco do Matki Bożej i wkrótce został uniewinniony). Po wszystkich tych niezwykłych wydarzeniach miejsce znalezienia figurki zaczęło być tłumnie nawiedzane przez mieszkańców regionu, a niebawem i przez pielgrzymów z odległych okolic, gdyż wieści o cudach rozchodziły się szybko i daleko.Kiedy wymarła bezpotomnie rodzina Gidelskich, ich spadkobierczyni Anna z Rusocic Dąbrowska, wdowa po kasztelanie wieluńskim, stawia nową, obszerniejszą, murowaną kaplicę, a dla opieki nad cudowną figurką oraz rozwijającym się kultem maryjnym sprowadza w 1615 roku do Gidel dominikanów. Przeznacza też pieniądze na zbudowanie nowej świątyni i klasztoru. Dominikanie osiedlają się w prowizorycznych pomieszczeniach przy małej kapliczce i pod nadzorem architekta Jana Buszta z Łowicza przystępują do budowy barokowego kościoła na planie krzyża o trzech nawach i dwóch wieżach. Po rychłej śmierci Anny Dąbrowskiej jej dzieło nie bez trudności kontynuują spadkobiercy: Jan Oleski i jego żona Zuzanna z Przeręba. Ta z nieznanych bliżej powodów zniechęciła się niebawem do dominikanów i sprowadziła do Gidel drugi zakon – kartuzów o ostrzejszej regule (1641). W związku z tymi perturbacjami kościół budowano przez wiele lat i dopiero roku 1656 został konsekrowany przez biskupa Adriana Grodeckiego, sufragana gnieźnieńskiego. Jeszcze później, bo w 1661 roku zaczęto stawiać nowy klasztor pod nadzorem głównego architekta Stanisława Dworkowskiego. Warto podkreślić, że czasy budowy kościoła przypadły na niezwykle trudny okres dziejów Rzeczypospolitej. Konsekracja miała miejsce tuż po obronie Jasnej Góry przed Szwedami i złupieniu całego kraju przez najeźdźców. Cudowną figurkę Matki Bożej umieszczono w specjalnie skonstruowanym, bogato rzeźbionym ołtarzu w bocznej kaplicy po prawej stronie nawy głównej. Nie wiadomo, kto był architektem i wykonawcą tego wspaniałego ołtarza, który zadziwia nie tylko swoim pięknem, ale i przemyślnym rozwiązaniem architektonicznym. Figurka znajduje się w centralnym miejscu, w niszy, umieszczona jakby w relikwiarzu. Niszę otacza wiele małych kolumienek, tworzących świetną perspektywę dla bardzo małej przecież statuetki, dzięki czemu jest ona optycznie wyeksponowana i zauważalna nawet z dalszej odległości. W skrzydłach bocznych ołtarza widzimy figury św. Anny i św. Joachima, rodziców Matki Najświętszej. Głównym elementem górnej części ołtarza jest kopia obrazu Rafaela, przedstawiająca Boga Stwórcę. Na dole, nad mensą ołtarzową umieszczono plakietkę srebrną z przedstawieniem Trójcy Św. i postaciami fundatorów, Jana i Zuzanny Oleskich. Dawne antepedium, w formie płaskorzeźby przedstawiającej historię znalezienia figurki oraz sprowadzenia dominikanów do Gidel, znajduje się obecnie na ścianie kaplicy. Do kaplicy wiedzie trójdzielna rokokowa, okratowana brama z kręconymi kolumnami. Wewnętrzny wystrój kościoła realizowano powoli na przestrzeni wieku XVII i XVIII. Oryginalnym akcentem kościoła, zakrystii i korytarza dolnego w klasztorze jest bogata gipsatura i sztukateria w tzw. typie lubelsko-kaliskim (II pół. XVII wieku). Obecny rokokowy ołtarz główny został zbudowany w 1796 roku po rozebraniu pierwotnego ołtarza, zapewne mniejszego i niezbyt okazałego. (Z niego pochodzą prawdopodobnie niektóre figury, przechowywane w klasztornym muzeum). Centralną część głównego ołtarza zajmuje obraz Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, namalowany przez znanego artystę Michała Stachowicza (1768-1825). Ołtarz związany jest z chórem zakonnym, oddzielonym od prezbiterium specjalną ozdobną ścianką. W stallach chóru umieszczono obrazy świętych dominikańskich, namalowane również przez M. Stachowicza. Po lewej stronie nawy głównej znajduje się kaplica św. Jacka, założyciela dominikanów w Polsce. Fundatorem tej kaplicy był wojski piotrkowski Wojciech Gniewosz w 1653 roku. Za czasów przeorstwa o. Jacka Kliszowskiego (1741-1744), wielkiego orędownika swojego patrona, zbudowano u wejścia do kaplicy klasycystyczną bramę, a na jej szczycie umieszczono pozytyw organowy (1743), używany podczas nabożeństw w kaplicy Matki Bożej. Przedmiotem szczególnej czci w kaplicy św. Jacka są relikwie ręki tegoż świętego, przechowywane w specjalnie skonstruowanym, przenośnym relikwiarzu. W sposób uroczysty obchodzi się w gidelskim sanktuarium w pierwszą niedzielę po 17 sierpnia odpust św. Jacka połączony z błogosławieństwem dzieci. W kaplicy św. Jacka czczono również św. Wincentego Fereriusza, dominikanina, wielkiego kaznodzieję, który wsławił się kazaniami o sądzie ostatecznym i częstym powtarzaniem słów: „Time te Deum et date Illi honorem” (Bójcie się Boga i oddajcie Mu cześć). Słowa te zostały umieszczone w górnej części ołtarza poświęconego świętemu kaznodziei. W części końcowej naw bocznych i przy filarach nawy głównej zbudowano dziesięć ołtarzy. W 1766 roku usunięto dwa z nich przy wejściu do świątyni, aby uzyskać lepszą perspektywę dla całego kościoła. Pozostało, więc osiem: ołtarz Jezusa Ukrzyżowanego, Matki Bożej Bolesnej, Matki Bożej Różańcowej (z zasłoną przedstawiającą męczenników sandomierskich: bł. Sadoka i jego współbraci), Imienia Jezus, św. Dominika – założyciela zakonu, św. Piotra z Werony – pierwszego męczennika dominikańskiego, św. Tomasza z Akwinu – najwybitniejszego filozofa i teologa średniowiecza, i na koniec ołtarz poświęcony trójce świętych: Rochowi, Sebastianowi i Rozalii. Do stylu barokowego kościoła dostosowana jest ambona oraz sześć rzeźbionych konfesjonałów. Posadzkę marmurową w trzech nawach ułożył w 1854 roku Piotr Schmidt. Nie tak dawno, podczas prac remontowych, odkopano kilka wygładzonych, regularnych kamieni, które być może były fragmentami poprzedniej kamiennej posadzki. Obecny prospekt organowy pochodzi z lat 1796 – 1797 i zbudował go organmistrz Wilhelm Scheffler z Przeręba. Z poprzednich organów zbudowanych w latach 1670 – 1671 przez Jana Garlickiego z Częstochowy pozostały prawdopodobnie figurki aniołków, grających na instrumentach muzycznych, które obecnie stanowią ozdobę wystroju zakrystii. Trakturę organową wymieniono podczas kompletnego remontu dokonanego przez firmę Biernackiego w latach trzydziestych XX wieku. W tym miejscu warto wspomnieć, że przy klasztorze gidelskim od samych jego początków, bo już od roku 1623 i nieprzerwanie ponad trzysta lat, aż do roku 1932, istniała kapela, która uświetniała nabożeństwa w kościele oraz uczestniczyła w imprezach czysto świeckich. Po kapeli pozostał pokaźny zbiór nut, który na szczęście doczekał się naukowego opracowania. Wydany przez ks. Karola Mrowca Katalog muzykaliów gidelskich (Kraków 1986) jest znaczącym przyczynkiem do poznania kultury muzycznej w Polsce w dawnych wiekach. W kościele i w klasztorze znajduje się wiele cennych obrazów, w większości po fachowej konserwacji, dokonanej dzięki staraniom i funduszom Państwowego Urzędu Konserwatorskiego. Na uwagę zasługują obrazy trumienne z XVII wieku, cykl (niekompletny) tajemnic różańcowych oraz trzy wielkie płótna zawieszone po lewej stronie prezbiterium, namalowane przez bliżej nieznanego malarza Wojciecha z Piotrkowa, a przedstawiające całą historię znalezienia figurki (obraz I), przeniesienia jej do małej drewnianej kapliczki (obraz II) oraz sprowadzenia dominikanów i przekazania im cudownego posążka w opiekę. Dominikanie gidelscy byli nie tylko stróżami sanktuarium, nie tylko szerzyli kult Matki Bożej, (o czym świadczy istniejące przy klasztorze Bractwo Różańca św.), ale również gorliwie oddawali się pracy misyjnej. Z klasztoru, będącego oazą kontemplacji, nieustannie wyruszali, aby głosić Słowo Boże po polskiej ziemi. Klasztor związany był z losami naszej Ojczyzny i wraz z nią przeżywał trudne czasy. W ramach represji po upadku Powstania Styczniowego władze carskie dokonały kasaty klasztorów na terenach zaboru rosyjskiego. Ostał się tylko klasztor w Gidlach, aby spełniać żałosną rolę ostatniej placówki dominikańskiej, w której miały wymrzeć resztki zakonu prowincji polskiej. W dniu 27 listopada 1864 roku o północy zwieziono wszystkich zakonników z domu warszawskiego, a potem sukcesywnie z innych klasztorów. Nie wolno było przyjmować żadnych nowych kandydatów. Przez 30 lat przeorem

klasztoru w Gidlach był o. Gabriel Świtalski, który jako jedyny dożył czasów I wojny światowej, w wyniku, której Polska odzyskała niepodległość. O. Gabriel Świtalski był człowiekiem niezwykłego ducha. Nie poddał się zwątpieniu, słysząc, że klasztor jest skazany na wymarcie, ale ufny w opiekę Matki Najświętszej dokonał rzeczy niebywałych. Mimo panującej wśród zakonników biedy corocznie wykonywał jakieś roboty wokół klasztoru i kościoła, począwszy od uporządkowania alei i ogrodu klasztornego, a skończywszy na wewnętrznej ozdobie kościoła. W latach osiemdziesiątych zeszłego wieku odnowił wszystkie ołtarze, a w 1896 roku na nowo ozłocił ołtarz Matki Bożej, w okna kościelne zaś wprawił witraże wykonane przez J. Rosikiewicza. Nie doczekał się tylko koronacji figurki Matki Bożej, którą to uroczystość planował na rok 1916 – jubileusz 400-lecia znalezienia jej przez Jana Czeczka. Niestety, na początku 1916 roku o. Świtalski zmarł. Dopiero jego następca o. Jordan Stano zrealizował to zamierzenie przy wydatnej pomocy o. Konstantego Żukiewicza, który przygotował wszystkie akta potrzebne do koronacji. W dniu 19 sierpnia 1923 roku na „Złotej Górce” przy drodze do Niesulowa, na specjalnie przygotowanym ołtarzu, biskup diecezji kalisko-włocławskiej Stanisław Zdzitowiecki dokonał uroczystej koronacji cudownej figurki. W uroczystości uczestniczyło przeszło stu księży i 300-tysięczna rzesza wiernych. Na miejscu koronacji wznosi się obecnie mała kapliczka z kopią figurki Matki Bożej Gidelskiej. Co roku w niedzielę po odpuście św. Jacka, po Mszy św. wieczornej, odbywa się uroczysta procesja z kościoła do tej kaplicy. Sanktuarium Matki Bożej Gidelskiej, szczególnej Patronki rolników i górników.

                        Pieśń ku czci Matki Bożej Gidelskiej
                                      (połowa XIX wieku) 

Najświętsza Panno Gidelska!
Tyś jest Pani Archanielska!
Wielkie cuda uczyniła,
Gdyś się w roli objawiła.
Objawiłaś się wieśniakowi,
Pracowitemu rolnikowi,
Który orał w par bydlęta
I wyorał obraz święty.
Bydlęta obraz ujrzały,
Na kolana poklękały!
A on bije i katuje,
Jeszcze zabić obiecuje.
Obejrzał się w prawą stronę,
Ujrzał obraz i koronę,
I sam klęknął z uczciwością,
I podniósł obraz z radością.
I zaniósł go do swej skrzyni,
Tam go nieszczęście nie minie:
Nad całą jego gospodą
Nawiedził go Bóg chorobą.
Na dziatki i żonę jego
l na niego też samego
Doświadczał go Bóg samego
I też domowników jego.
Miał w swym dworze komornicę
Bogu wierną służebnice
Która mu pilnie służyła,
I te skrzynie otworzyła.
Gdy takową otworzyła,

Jasność ją wielka okryła;
Gospodarzu, źle u ciebie,
Masz kościelną rzecz u siebie.
Do kościoła pobieżała,
Plebanowi powiedziała,
Przyszło bractwo ze świecami
Wzięli obraz z klejnotami.
Postawili go w wielki ołtarz,
Najświętsza Panno bądź że u nas.
Dwa razy nam uchodziła,
Tutaj był nie zezwoliła.
Dwa razy im uchodziła,
Ten trzeci raz przemówiła:
Zanieście mnie na te role,
Bo ja tam mam dobrą wolę,
Wieśniak się też dowiadywał
Swemu zdrowiu się radował:
Chwała Tobie, wieczny Panie,
Na mej roli klasztor stanie.

Najświętsza Panno Gidelska,
Tyś jest Pani Archanielska!
Nie opuszczaj nas w potrzebie,
Którzy wołamy do Ciebie.
O Matuchno! gdyś tak wierna,
Bądź że dla nas miłosierna!
Nie opuszczaj z nas każdego,
Proś za nami Syna Swego.
Przed Tobą do nóg padamy,
Ciebie o miłość błagamy.
Obroń

Amen teraz rzecz my wszyscy,
My i nasi krewni, bliscy.
Byśmy się w niebo dostali
Z Tobą wiecznie królowali.

Amen


Jako ziarno wyjęta z ziemi,

Wina obmyta kroplami Gidelska Wieśniaczko,

Módl się za nami.

 SANKTUARIUM ŚW. ANNY

Sanktuarium w Świętej Annie znajduje się na tradycyjnym szlaku pielgrzymek zdążających na Jasną Górę, 35 kilometrów na wschód od Częstochowy. Nazwa miejscowości: Święta Anna pochodzi od imienia patronki sanktuarium, której cudowna figura, wyobrażająca św. Annę w towarzystwie Matki Bożej i Dzieciątka Jezus - zwana Świętą Anną Samotrzecią - czczona jest tu od pięciuset lat. Zgodnie, bowiem z dobrze udokumentowaną tradycją, początki kultu św. Anny sięgają tu końca XV wieku, kiedy to w okolicznych lasach miało miejsce kilka cudownych zdarzeń. W 1499 roku, z polecenia proboszcza z Przyrowa, księdza Węgierskiego, w miejscu tym ustawiono figurę ukrzyżowanego Chrystusa. Wkrótce zaczęli pielgrzymować do niej ludzie, a cudowne zdarzenia, różnego rodzaju, nie ustawały. Na początku XVI w. staraniem starosty olsztyńskiego Pawła ze Szczekocin, w miejsce figury ukrzyżowanego Chrystusa wzniesiono drewnianą kaplicę, poświęconą św. Annie i umieszczono w niej figurę Świętej - drewniany, późnogotycki wizerunek, zachowany po dzień dzisiejszy. Przez cały wiek XVI wzrastał tu kult Świętej i rozwijał się ruch pielgrzymkowy, obejmując swym zasięgiem coraz to dalsze okolice. W 1554 roku krakowska mieszczka Anna Krokierowa, w miejsce zniszczonej już przez lata kaplicy wzniosła nową, również drewnianą, która przetrwała do początków XVII wieku. Przełomową datą w dziejach sanktuarium był rok 1609. Wtedy to Joachim Ocieski, kasztelan sądecki i starosta olsztyński, oraz książę Janusz Ostrogski, kasztelan krakowski, w miejsce skromnej kaplicy drewnianej ufundowali kościół i klasztor bernardynów - Zakonu Braci Mniejszych św. Franciszka, gorliwych czcicieli Matki Bożej i św. Anny. Ponieważ teren, na którym miał stanąć kościół i klasztor należał do dóbr królewskich, toteż konieczne było uzyskanie zgody na fundację od króla Zygmunta III. Dokument królewski do dziś przechowywany jest pieczołowicie w klasztornym archiwum sióstr dominikanek. W latach 1609-1617 wzniesiony został murowany kościół, przy którym zbudowano także osobną kaplicę i umieszczono w niej cudowną figurę św. Anny. 27 VIII 1617 r. biskup Tomasz Oborski, sufragan krakowski, dokonał konsekracji nowego kościoła pod wezwaniem św. Anny. Świątynia ta była budowlą jednonawową, zbudowaną na planie krzyża, o półokrągłej absydzie, z kopułą nad środkiem nawy i jedną wieżą. Znajdujący się obok kościoła klasztor powstał nieco później, budowę jego ukończono, bowiem w 1668 roku. Ojcowie bernardyni byli opiekunami sanktuarium przez 250 lat. W tym czasie, dzięki ich pracy duszpasterskiej, kult św. Anny nieustannie się rozszerzał, masowo pojawiali się pielgrzymi, a sama figura Świętej coraz bardziej otaczana była wielką czcią wiernych. Od 1611 roku przy kościele klasztornym istniało bardzo czynne bractwo pod wezwaniem świętej Anny, a w pobliżu klasztoru wyrosła niewielka osada, nazwana imieniem patronki sanktuarium. W drugiej połowie XVIII w. Przeprowadzono w obrębie kościoła wielkie prace remontowo-inwestycyjne: dotychczasowe, spróchniałe już stalle w chórze zakonnym zastąpiono nowymi, a cały kościół powiększony został o kruchtę i o nową kaplicę z ołtarzem Matki Boskiej Pocieszenia. Bogato wyzłocono ołtarz w kaplicy św. Anny i ozdobiono lustrami. Świątynia otrzymała też nową posadzkę w kolorach białym i czarnym (1774 r.), a dach kościoła pokryto miedzianą blachą. Wzdłuż murów, okalających plac przykościelny, zbudowano krużganki, w których umieszczono stacje Drogi Krzyżowej (1777 r.) Wykonano też figuralną polichromię wnętrza kościoła, przedstawiającą sceny biblijne Starego Testamentu (1782-83) w XIX wieku ojcowie bernardyni silnie zaangażowali się w działalność patriotyczną, szczególnie w okresie powstania styczniowego, dlatego w listopadzie 1864 roku zaborcze władze rosyjskie dokonały kasaty klasztoru. W 1869 roku ze skasowanego ukazem carskim klasztoru w Piotrkowie Trybunalskim przybyły do Świętej Anny siostry dominikanki klauzurowe. Pozbawione niemal całego mienia, skazane "na wymarcie" (z zakazem przyjmowania nowych kandydatek do klasztoru), zastały budynki klasztorne, w których przez 5 lat stacjonowali carscy żołnierz, w opłakanym stanie. Pokonując wiele trudności, związanych z odpowiednim przystosowaniem klasztoru do wymogów życia klauzurowego, nowe opiekunki sanktuarium w Świętej Annie powoli adaptowały się w tym miejscu. W 1881 roku wybuchł pożar, który zniszczył część kościoła i klasztoru, pogłębiając jeszcze bardziej trudności, z jakimi zmagały się siostry. Na początku XX stulecia, na mocy ukazu tolerancyjnego, doczekały się jednak otwarcia nowicjatu i przyjęcia pierwszych kandydatek. Wkrótce przeprowadzona została w klasztorze głęboka reforma życia zakonnego. Zniszczenia wojenne (I i II wojna światowa) na szczęście ominęły sanktuarium. Siostry bardzo mocno zaangażowały się w niesienie pomocy uchodźcom, otwierając drzwi klauzury dla rodzin, szukających u nich schronienia. I do dziś siostry dominikanki żyją tu zgodnie ze swoim kontemplacyjnym powołaniem, kontynuując równocześnie bernardyńską tradycję opieki nad zdążającymi na Jasną Górę pielgrzymami, ale też i nad tymi, którzy docelowo przybywają do św. Anny. Kult św. Anny jest do dziś bardzo żywy w tej okolicy. 26 lipca, dzień św. Anny, jest dniem świątecznym, a w sanktuarium można w tym dniu uzyskać odpust.

 Kościół Św. Anny

                          Polskie San Giovanni Rotondo

16 czerwca 2002 r. Papież Jan Paweł II kanonizował Ojca Pio z Pietrelciny. Miejscem szczególnej posługi Francesco Forgione było położne na południu Włoch San Giovanni Rotondo. Obecnie jest to miejsce szczególnego kultu świętego zakonnika. Tysiące pątników, co roku udaje się do San Giovanni Rotondo, by dziękować za łaski, jakie za jego przyczyną otrzymali oraz prosić dobrego Boga za jego wstawiennictwem we własnych prośbach.  Niezliczonych cudów dokonuje Bóg dla czcicieli Św. o. Pio, a wielu ludzi nawróciło się dzięki jego działaniu. Dziś także w Polsce mamy sanktuarium wzniesione ku czci tego świętego. Dzieła zapoczątkowane i pobłogosławione za życia świętego Zakonnika rozszerzają się na cały świat. Należy do nich zaliczyć Dzieło „... w służbie Bożego miłosierdzia”, w którego skład wchodzą zgromadzenia zakonne: Apostołowie Jezusa Ukrzyżowanego i jego żeński odpowiednik - Apostołki Jezusa Ukrzyżowanego. Założył je syn duchowy Ojca Pio - o. Domenico Labellarte. W skład Dzieła „... w służbie Bożego miłosierdzia” wchodzą również instytuty świeckie oraz Ruchy Apostolatu Bożego Miłosierdzia. Ich zadaniem jest podtrzymywanie ducha jedności między ludźmi, niesienie ulgi cierpiącym, udzielanie pomocy ludziom w potrzebie. Duchowość Dzieła opiera się na duchowości Ojca Pio i maryjnej. Ważną cechą członków jest gotowość do pełnienia woli Bożej.   W ich formacji istotną rolę odgrywają lektura Pisma Świętego, listów ojca Pio, codzienna Eucharystia i rozważanie Męki Pańskiej oraz modlitwa różańcowa. Głównym celem członków zgromadzenia jest oddanie się Bogu poprzez wewnętrzne słuchanie i nieustanne konfrontowanie swoich postaw ze Słowem Bożym, aby akceptując Bożą wolę, służyć bliźniemu, szczególnie najbardziej potrzebującemu i cierpiącemu. W Polsce Dzieło „... w służbie Bożego miłosierdzia” oficjalnie zostało przyjęte w Częstochowie przez abp. Stanisława Nowaka w 1989 roku. Po pięciu latach istnienia w Polsce członkowie Dzieła rozpoczęli budowę świątyni Ośmiu Błogosławieństw pw. Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała na Przeprośnej Górce k. Częstochowy. W 1994 r. abp Stanisław Nowak poświęcił kamień węgielny, przywieziony z Góry Ośmiu Błogosławieństw w Ziemi Świętej. Jak mówi kierujący budową o. Eugeniusz Lorek, utworzenie sanktuarium wówczas bł. Ojca Pio zaproponował abp Stanisław Nowak. Stało się to w Wigilię Bożego Narodzenia 2001 roku, którą Arcybiskup częstochowski spędzał z bezdomnymi. Niebawem udałem się do San Giovanni Rotondo, aby podzielić się tym pomysłem z Ojcem Założycielem i spędzić czas na modlitwie w tej intencji u grobu bł. Ojca Pio - mówi o. Eugeniusz. - W drodze powrotnej udałem się do Rzymu i podczas audiencji poprosiłem Ojca Świętego Jana Pawła II o błogosławieństwo dla tego dzieła. Otrzymałem je. Dziś, pielgrzymując pieszo na Jasną Górę, możemy zauważyć na Przeprośnej Górce świątynię Ośmiu Błogosławieństw pw. Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała, która została poświęcona przez abp. Stanisława Nowaka. Przeprośna Górka pod Częstochową dla wielu jest ostatnim etapem pielgrzymowania i pierwszym miejscem, z którego mogą dostrzec cel wędrówki –Jasną Górę. Obecnie wnętrze górnej świątyni pierwszego w Polsce sanktuarium Ojca Pio jest już otwarte dla wiernych. Czynna jest także dolna kaplica, w której znajdują się figura oraz relikwie Św. o. Pio. Świątynię otacza pięknie wkomponowana w krajobraz tego miejsca Droga Krzyżowa, zaprojektowana przez artystę rzeźbiarza Szymona Wypycha. Elementem łączącym wszystkie stacje jest Pismo Święte, stanowiące tło dla postaci Chrystusa przeżywającego kolejne etapy męki. Każdej stacji towarzyszy figura Św. Ojca Pio, jako wiernego Cyrenejczyka ludzkości. W planach, jak informuje o. Eugeniusz, jest wybudowanie domu rekolekcyjnego i pustelni, aby było to miejsce wyciszenia, kontemplacji, modlitwy i pojednania, na co swym życiem zwracał uwagę Św. Ojciec Pio. Doskonałym miejscem ku temu jest Przeprośna Górka. W sanktuarium, którego kustoszami są Apostołowie Jezusa Ukrzyżowanego, można poznać życie, duchowość i dzieła świętego Zakonnika z San Giovanni Rotondo. Św. Pio z Pietrelciny jest dla wszystkich wielkim orędownikiem u Miłosiernego Boga. Odbiera cześć nie tylko w San Giovanni Rotondo, ale także w powstającym w Polsce pierwszym sanktuarium pod jego wezwaniem. Ojciec Pio jest jednak obecny wszędzie, gdzie trzeba ratować dusze ludzkie przed zagładą. „Jeśli wiem, że jakaś osoba jest udręczona na duszy i ciele, czegóż nie zrobiłbym dla niej u Chrystusa, aby zobaczyć ją wolną od strapienia! Gdyby Pan pozwolił mi, wziąłbym chętnie na siebie wszystkie jej cierpienia i wysłużone zasługi ofiarował dla jej dobra” - przekonuje i współczesnych czcicieli. Papież Jan Paweł II wskazał na Ojca Pio, który żył ideałem kapłana i kapucyna, a z ołtarza i konfesjonału uczynił dwa bieguny swego życia. Z Eucharystii, w której przeżywał Mękę Pana, czerpał natchnienie dla dzieł sprawiedliwości i miłosierdzia okazywanego cierpiącym. Jego genialnym pomysłem było połączenie wiedzy medycznej ze służbą chorym. Te dzieła narodziły się w jego sercu, które było otwarte na Boga i na ludzi. O. Pio jest jednym z tych, którzy pouczeni przez Maryję, wstępują na drogę krzyża i czynnej miłości bliźniego w ślady Jezusa Chrystusa. Dla o. Eugeniusza, przełożonego Apostołów Jezusa Ukrzyżowanego w Polsce, a także dla mijających Przeprośną Górkę pielgrzymów, Góra Miłosierdzia i znajdujące się na niej sanktuarium mają być bramą do domu Matki i miejscem godnego przygotowania się do spotkania z czczoną w jasnogórskim wizerunku Królową Polski. W sanktuarium Św. Ojca Pio na Przeprośnej Górce w każdą niedzielę odprawiane są Msze Św. o godz. 10.00 i 16.00. W piątki odprawiane jest nabożeństwo Drogi Krzyżowej o godz. 17.00. Zainteresowanych zwiedzeniem sanktuarium i modlitwą - zapraszamy i prosimy o wcześniejszy kontakt listowny lub telefoniczny: Częstochowa, ul. Focha 58, tel. 608 411 213. Świątynię na Przeprośnej Górce otacza pięknie wkomponowana w krajobraz Droga Krzyżowa. W miejscach kolejnych stacji ustawiono krzyże. Stacje zaprojektował artysta rzeźbiarz Szymon Wypych. W sanktuarium, którego kustoszami są Apostołowie Jezusa Ukrzyżowanego, można poznać życie, duchowość i dzieła świętego Zakonnika z San Giovanni Rotondo.

CUDOWNY OBRAZ MATKI BOŻEJ JASNOGÓRSKIEJ

Największym skarbem Jasnej Góry jest Cudowny Wizerunek Matki Bożej. Dzięki niemu Jasna Góra stała się w XV w. jednym z największych sanktuariów maryjnych w Polsce. Faktu, dlaczego tak się stało, nie wyjaśnia ani legenda, która przypisuje autorstwo ikony św. Łukaszowi Ewangeliście, ani protekcja królewskiej pary - Jadwigi i Władysława Jagiełły. Przyczyna niezwykłości tego miejsca musi być głębsza, ale należy podkreślić, że na Jasnej Górze nigdy nie odnotowano żadnych objawień maryjnych, jak to miało miejsce w innych sanktuariach. Siłą i tajemnicą, które do stóp Pani Jasnogórskiej przyciągają pielgrzymów, jest Jej Cudowny Obraz. Bez niego Jasna Góra byłaby tylko zbiorem budynków, pamiątek i dzieł sztuki, być może pięknym i bogatym, lecz martwym muzeum. Najstarszy opis wizerunku Matki Bożej podaje Jan Długosz w Liber Beneficiorum: „Obraz Maryi Najchwalebniejszej i Najdostojniejszej Dziewicy   i Pani, Królowej świata i Królowej naszej (...) wykonany dziwnym i rzadkim sposobem malowania (...) o przeładnym wyrazie twarzy, która spoglądających przenika szczególną pobożnością - jakbyś na żywą patrzył”. Malowidło zalicza się do typu przedstawień określanego mianem Hodegetrii. Nazwa ta oznacza „Tę, która prowadzi”. Ukazuje Maryję jako Matkę Boga, ale też Matkę każdego człowieka. O początkach Obrazu i jego dziejach do 1382 r., nie posiadamy pewnych i ściśle historycznych wiadomości - jedynie tradycję i różne pobożne podania. Według tradycji, Obraz Jasnogórskiej Pani miał malować św. Łukasz Ewangelista jeszcze za życia Najświętszej Panienki. Ta sama tradycja podaje nawet, że Obraz jest malowany na płycie stołu używanego przez świętą Rodzinę w Nazarecie. W IV wieku św. Helena, matka cesarza Konstantyna Wielkiego, miała przywieźć ze sobą ten Obraz do Konstantynopola. Tam doznawał on wielkiej czci i był pomocą w chwilach zwłaszcza wielkich nieszczęść jak zaraźliwe choroby, epidemie itp. Około wieku IX czy X Obraz powędrował na północ, gdzie ostatecznie na stałe spoczął w zamku Bełzkim, na północny wschód od Lwowa, na Rusi Czerwonej. W roku 1382 Władysław, książę Opola, w imieniu króla Ludwika Węgierskiego sprawował rządy na Rusi. Książę chcąc zabezpieczyć Obraz przed ewentualnym zbezczeszczeniem ze strony pogańskich Tatarów (raz podczas oblegania zamku Bełzkiego strzała tatarska wpadając przez okno kaplicy ugodzić miała w szyję Matki Bożej), postanowił przewieźć Obraz do Opola na Śląsk. Kiedy w drodze zatrzymał się na krótki odpoczynek w Częstochowie u podnóża, kościółka na Jasnej Górze, Matka Boża miała mu dać poznać Swą wolę, iż chce tutaj właśnie pozostać. Opolczyk pozostawił więc Obraz na Jasnej Górze, oddając go pod opiekę białym Ojcom Paulinom, sprowadzonym z Węgier w 1382 roku.

Okruchy z dziejów Cudownego Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej

Obraz namalowany jest na trzech deskach lipowych o łącznych wymiarach: wysokość 121,8 cm, szerokość 81,3 cm, maksymalna grubość 3,5 cm. Przedstawia Najświętszą Maryję Pannę w postawie stojącej, w półpostaci z Dzieciątkiem Jezus na ręku. Maryja jest zwrócona do wiernych, a twarz Dzieciątka - w kierunku pielgrzyma, choć nie zatrzymuje na nim wzroku. Obydwa oblicza łączy wyraz zamyślenia, jakby pewnej nieobecności, i powagi. Prawy policzek Matki Bożej znaczą dwie równolegle biegnące rysy, przecięte trzecią na linii nosa. Na szyi widać sześć cięć, z których dwa są widoczne dość wyraźnie, zaś pozostałe cztery - słabiej. Dzieciątko, przyodziane w sukienkę koloru karminowego, spoczywa na lewym ramieniu Maryi; w lewej ręce trzyma księgę, prawą zaś unosi ku górze w charakterystycznym geście nauczyciela, władcy lub błogosławieństwa. Prawa ręka Maryi spoczywa na piersi, wskazując na Jezusa, jedynego Zbawiciela świata. Niebieskogranatowa suknia i tego samego koloru maforion Matki Bożej ozdobione są złocistymi liliami andegaweńskimi. Nad czołem Dziewicy malarz umieścił sześcioramienną gwiazdę. Wizerunek Matki Bożej jest namalowany na tle koloru niebiesko- zielonego, który przechodzi w odcień morskiej fali. Dominującym elementem ikony są złocone nimby wokół głów Maryi i Jezusa - symbol Boga Ojca, które zlewają się w jedną kompozycję, stanowiąc charakterystyczny detal, kontrastujący z ciemną karnacją twarzy świętych postaci. Stąd niekiedy Matka Boża bywa nazywana „Czarną Madonną”. W roku 1430 na Jasnej Górze zrabowano kosztowne wota z kaplicy, jak również uszkodzono Cudowny Obraz. Po odarciu z kosztowności Obraz został pocięty szablą i połamany. Odnaleziono go, według tradycji, w miejscu, gdzie dziś stoi kościół św. Barbary z cudownym źródełkiem, niedaleko Jasnej Góry. Ojcowie Paulini przywieźli zniszczony Obraz do Krakowa, na dwór króla Władysława Jagiełły, który wraz z małżonką swą, św. Jadwigą, jest fundatorem najstarszej części kaplicy Matki Bożej na Jasnej Górze. Sprawą odrestaurowania Obrazu zajął się sam Król Władysław Jagiełło. Liczne były trudności związane z techniką malarską Obrazu Jasnogórskiego. Był on prawdopodobnie tak zniszczony, że zdecydowano na dotychczasową, uznaną za relikwię deskę nałożyć nowe płótna i przemalować wizerunek, według rysunku widocznego na starych zniszczonych płótnach, których kawałki pozostawiono pod płótnami nowymi. Trwałym śladem zniszczenia Obrazu w roku 1430 są blizny na Twarzy Matki Bożej. Charakterystyczną cechą, po której każdy rozpozna Obraz Jasnogórski, są blizny na twarzy Matki Bożej. Obraz Jasnogórski nosi na sobie znamiona ran i bólu. Ran tych, cięć na Obrazie jest wiele (na szyi, na twarzy i dwie pod prawym okiem). Jakby chciała powiedzieć nam Matka Boża, że jest Matką i Królową umęczonego i udręczonego przez wieki Narodu. Jak siedem mieczów boleści przebiło Jej serce pod Krzyżem, tak teraz znaki bolesnych ran nosi na swym Jasnogórskim Obliczu. Po lewej stronie wizerunku umieszczone są insygnia Matki Bożej Królowej Polski berło i jabłko, wykonane w 1926 r. z fundacji kobiet polskich przez warszawską firmę „Bracia Łopieńscy”. Po prawej stronie obrazu znajdują się: Złota Róża i złote wotum w kształcie serca z na­pisem „TOTUS TUUS” - przekazane przez Ojca Świętego Jana Pawła II w 1979 i 1982 r. Niezwykłym i wstrząsającym wotum pozostawionym przez św. Papieża Jana Pawła II, obecnie eksponowanym w specjalnej kasecie na ołtarzu Matki Bożej, jest pas jego sutanny, przestrzelony i zakrwawiony w czasie zamachu na Placu św. Piotra 13 maja 1981r. Obraz Matki Bożej zakrywa srebrna zasuwa z 1723 r. z alegoryczną kompozycją odnoszącą się do Niepokalanego Po­częcia NMP. Zasuwę otacza bordiura z 1763 r., będąca fundacją rodziny Działyńskich. Jasnogórski obraz od początku zasłynął cudami, które rozsławiły częstochowskie sanktuarium maryjne i sprawiły, że na Jasną Górę zaczęli przybywać pielgrzymi z całej Polski, a w następnych stuleciach z odleglejszych krajów Europy. Zmarły w 1480 r. Jan Długosz pisał: „Z całej Polski i krajów sąsiednich, mianowicie: Śląska, Moraw, Prus i Węgier, na uroczystość Maryi Świętej - której rzadki i nabożny obraz w tym miejscu się znajduje - zbiegał się lud pobożny dla zdumiewających cudów, jakie za przyczyną naszej Pani i Orędowniczki tu się dokonały”. Znakiem wiary pielgrzymów były liczne wota ofiarowywane Matce Bożej, których wartość i dziś należy określać przede wszystkim wartością intencji, w jakiej były składane, czystej i wzniosłej, a nie ich kosztownością czy osobą ofiarodawcy.


KALENDARIUM HISTORII JASNEJ GÓRY

 

 

1382, 9 sierpnia - sprowadzenie paulinów na częstochowskie wzgórze; fundacja księcia Władysława Opolczyka.

1384 - 31 sierpnia w paulińskim kościele znajdujemy obraz Matki Bożej, starożytne malowidło, w którym zawarte są tajemnice współistnienia i współżycia elementów chrześcijaństwa Wschodu i Zachodu, stanowiące integrujący znak.

1388 - klasztor pauliński i ośrodek kultu maryjnego otrzymują pisemne imię - Clarus Mons - Jasna Góra.

1393 - Jasna Góra zostaje fundacją królewską. Król Władysław Jagiełło pod wpływem królowej Jadwigi uprawomocnia fundację księcia Władysława Opolczyka (przywilej fundacyjny, Kraków 24 lutego). 

1425 - arcybiskup gnieźnieński, Prymas Wojciech Jastrzębiec, udziela przywileju – pielgrzymi nawiedzający Jasną Górę w pokucie i z wyznaniem win mogą korzystać z łaski odpustów.

1429-1450 - budowa centralnego miejsca kultu Cudownego Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej - kaplicy gotyckiej zachowanej do dziś.

1429 - papież Marcin V poinformowany przez króla Władysława Jagiełłę, że w kościele na Jasnej Górze dokonują się często tajemnice cudów, potwierdza charyzmat tego miejsca, wiążąc przywileje odpustowe ze świętami maryjnymi.

1430, 16 kwietnia - rabunkowy napad husycki. Zniszczeniu Obrazu towarzyszy dążenie rozdzielenia wspólnoty polsko-litewskiej. Obraz Matki Bożej Częstochowskiej jest restaurowany w królewskim Krakowie.

Rok później Cudowny Obraz zostaje w uroczystej pielgrzymce przeniesiony z Krakowa na Jasną Górę.

1463 - konsekracja wielkiego kościoła, wzniesionego w stylu gotyckim, pod wezwaniem Krzyża Świętego i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

1496 - Papież Aleksander VI udziela sanktuarium jasnogórskiemu przywileju „spowiedników apostolskich" - czterech paulinów wyznaczonych przez prowincjała otrzymywało szerszy zakres władzy w ramach sakramentu pokuty, mogąc rozgrzeszać penitentów z grzechów i kar, zastrzeżonych dla biskupów ordynariuszy, a także z niektórych zarezerwowanych dla Stolicy Apostolskiej. Na początku XX w. uprawnienia te zostały nadane wszystkim spowiednikom paulińskim.

1514 - Zygmunt Stary dziękuje Maryi na Jasnej Górze za zwycięstwo pod Orszą i składa w sanktuarium zdobyte sztandary.

1550 - rozpoczyna działalność kapela jasnogórska, zespół wokalno-instrumentalny; stanowiąc przez blisko cztery wieki ważny ośrodek kultury muzycznej w Polsce.

1568 - Mikołaj z Wilkowiecka, paulin, ogłosił drukiem w Krakowie pierwsze w języku polskim dziełko o dziejach jasnogórskiego obrazu „Historya o obrazie w Częstochowie Panny Maryey y o cudach rozmaitych tej Wielebnej Tablice" z tekstem modlitwy skierowanej do Matki Bożej Częstochowskiej: „Zdrowaś Panno Maryo Błogosławiona, przez świętego Łukasza wyfigurowana.

1593 - kardynał Jerzy Radziwiłł, wizytator apostolski, wydaje szereg zarządzeń dynamizujących działalność Jasnej Góry jako ośrodka propagującego odnowę religijną po Soborze Trydenckim. Postulat kardynała stanowi świadectwo krystalizowania się jednej z przewodnich idei jasnogórskiego kultu maryjnego „Ucieczki grzeszników".

1616 - Zygmunt III Waza otacza obwarowaniami obronnymi sanktuarium - Jasna Góra staje się fortecą. Za Władysława IV i Jana Kazimierza nastąpiła dalsza rozbudowa systemu fortyfikacji.

1641-44 - z fundacji biskupów Stanisława i Macieja Lubieńskich wzniesiono trójnawowy korpus kaplicy (druga część) zachowany do dziś. Jest to wybitne dzieło architektury w tzw. stylu lubelskim, typowym dla polskiego budownictwa z przełomu manieryzmu i baroku.

1650, 8 września - uroczystości poświęcenia ołtarza głównego w kaplicy Matki Bożej, zaliczanego do najwybitniejszych dzieł wczesnego baroku w Polsce, ufundowanego przez kanclerza wielkiego koronnego, Jerzego Ossolińskiego.

1655, 27 grudnia - zwycięstwo nad Szwedami po czterdziestodniowym oblężeniu klasztoru. W rok później w katedrze lwowskiej odbywają się królewskie śluby Jana Kazimierza, będące dziękczynną modlitwą oraz elekcją Maryi na Królową Polski.

1661 - król Jan Kazimierz przyjmuje w Sali Rycerskiej hołd Kozaków zaporoskich.

1670, 27 lutego - w kaplicy przed Cudownym Obrazem Michał Korybut Wiśniowiecki, król Polski zawarł małżeństwo z austriacką arcyksiężniczką, Eleonorą - błogosławił nuncjusz papieski, Galzezzi Marescotti w asyście prowincjała o. Augustyna Kordeckiego.

1673 - pogrzeb O. Augustyna Kordeckiego, obrońcy Jasnej Góry, który został pochowany w podziemiach kaplicy Matki Bożej Jasnogórskiej.

1682, 8 września - Jasna Góra świętuje 300-lecie swojej służby Kościołowi i Narodowi. Niezdobytą w wojnie szwedzkiej twierdzę jasnogórską otacza ok. 140 tysięcy pielgrzymów.

1683 - Jan III Sobieski przed i po zwycięskiej wyprawie wiedeńskiej modli się na Jasnej Górze; po odsieczy składa zdobyte trofea.

1692-1730 - po groźnym pożarze 16 lipca 1690 r., gdy runęło sklepienie gotyckie wielkiego kościoła, z inicjatywy wybitnych mecenasów sztuki, przeora o. Tobiasza Czechowicza i o. Konstantego Moszyńskiego, następuje rozbudowa i przekształcenie świątyni w duchu późnego baroku. Freski na sklepieniu wykonuje malarz Karol Dankwart.

 1702 - po zwycięstwie Szwedów pod Kliszowem, król Szwecji Karol XII postanawia opanować całą Polskę. Szwedzkie wojska (8 tys. żołnierzy) pod wodzą generała Guldenstierny stanęły pod murami jasnogórskiej fortecy. Po 10 dniach, wobec zdecydowanego oporu, Szwedzi rezygnują z oblężenia. Jasna Góra pozostaje wierna królowi Augustowi II.

1704 - ok. 5 tys. żołnierzy szwedzkich pod dowództwem płk. Horna oblegały bezskutecznie Jasną Górę.

1705 - wobec kolejnego zagrożenia ze strony wojsk szwedzkiej armii generała Stromberga - Cudowny Obraz wywieziono do klasztoru paulinów w Mochowie koło Głogówka.

1706 - Jasnogórska drukarnia działająca już w XVII w. mocą przywileju Augusta II może służyć Narodowi w szerokim zakresie. Obok literatury religijnej i modlitewników rozpoczyna druk elementarzy do nauki języka polskiego.

1717, 8 września - uroczysta koronacja obrazu Królowej Polski papieskimi diademami (na mocy aktu papieża Klemensa XI z 1716 roku) - po raz pierwszy w świecie ukoronowano tak obraz poza Rzymem.

1736 - księgozbiór klasztorny o wielowiekowej tradycji, spełniający rolę centrum kultury umysłowej paulinów w Polsce, w nowym pomieszczeniu otrzymuje wytworne regały. Księgozbiór i wystrój biblioteczny stanowią unikatowy zabytek kultury narodowej.

1764 - konstytucja sejmu koronacyjnego zamieszcza oficjalne potwierdzenie elekcji Matki Bożej dokonanej przez Jana Kazimierza oraz wskazuje na społeczną aprobatę godności Najświętszej Maryi Panny - Królowej Polski.

1770-71 - Kazimierz Pułaski i konfederaci barscy odpierają na Jasnej Górze ataki rosyjskiego generała, Iwana Drewicza.

1782 - jubileusz 400-lecia.

1769-1771 - Kazimierz Pułaski i konfederaci barscy na Jasnej Górze odpierają ataki generała Drewicza.

1793 - fortecę jasnogórską zajmują wojska pruskie feldmarszałka Mólendorta (II rozbiór Polski).

1806 - jasnogórską fortecę okupowaną przez Prusaków zdobywa podstępem pułkownik Miastkowski, wysłannik generała Jana H. Dąbrowskiego. Powstaje Księstwo Warszawskie - budzą się nadzieje wolności.

1809 - bezskutecznie oblega jasnogórską twierdzę generał austriacki Bronowacki z korpusem ok. 5 tysięcy żołnierzy.

1813 - po klęsce Napoleona pod Moskwą przybywa na Jasną Górę książę Józef Poniatowski z resztkami polskiego wojska. Po jego odejściu do ogołoconej z broni i żywności fortecy jasnogórskiej wkraczają wojska rosyjskie. Z rozkazu cara Aleksandra I zostają rozebrane wały obronne jasnogórskiej fortecy. Jasna Góra staje się twierdzą ducha.

1817 - obchody 100. rocznicy koronacji Cudownego Obrazu.

1830 - Jasna Góra materialnie wspiera powstańców, modlitwą przypomina Królowej sprawę wolności. Królowa z Jasnej Góry jest coraz bardziej obecna w życiu Narodu nie aprobującego niewoli.

1843 - car Mikołaj I dla zamanifestowania wobec Europy postawy tolerancji i przychylności dla Kościoła poleca odbudować mury forteczne Jasnej Góry.

1861 - na wałach odsłonięcie pomnika o. Augustyna Kordeckiego, przeora Jasnej Góry i bohatera narodowego z czasów potopu szwedzkiego.

1903 - 300. rocznica urodzin o. Kordeckiego - okazja do ujawnienia patriotycznych nastrojów Polaków.

1906 - kościół p.w. Krzyża Świętego i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny otrzymuje tytuł i przywileje bazyliki mniejszej.

1882 - 8 września - Jubileusz 500-lecia Jasnej Góry i prawie pięćset tysięcy Polaków patrzy boleśnie w oblicze Maryi, śpiewa wolnym sercem za Ojczyznę polskie pieśni. Królowa nie uznaje gra­nicznych, zaborczych kordonów.

1896 – ekspozycja skarbca jasnogórskiego, muzeum wot będących świadectwem tradycji kultowej i narodowej została udostępniona ogółowi pielgrzymów.

1897 - wojsko rosyjskie opuszcza mury twierdzy jasnogórskiej. Społeczeństwo polskie przyjmuje to z entuzjazmem.

1906 - obchodzono po raz pierwszy uroczystość Matki Bożej Jasnogórskiej, którą zatwierdził św. Pius X 13 IV1904 r.

1906 - 15 sierpnia społeczeństwo polskie przybywa w Narodowej Pielgrzymce (ok. 500 tysięcy osób), składa Królowej Polski „Najwyższe wotum” - odbudowaną wieżę jasnogórską.

29 sierpnia - obchodzono po raz pierwszy - Uroczystość Matki Bożej Jasnogórskiej (zatwier­dził Pius X). Kaznodzieja mówił: „Cały Naród wyglądał tej (uroczystości) z utęsknieniem. Bo pragnął dopełnić tego, co przysiągł wraz z królem Janem Kazimierzem we Lwowie dnia 1 kwietnia 1656 roku, gdy wśród strasznych utrapień Królową Polski Ją ogłosił... Po ostatnim rozbiorze, podzieliwszy Polskę na trzy części, nieprzyjaciele nasi obdarli ją ze wszystkiego bogactwa i wymazali spomiędzy państw Europy, jakby jej nigdy nie było. A jednak ta Polska nie ginie... Naród złamany na części zrasta się duchowo. Jest nadzieja, że zrośnie się zupełnie. Dowodem tego Uroczystość piętnastego sierpnia, na którą zebrali się Polacy ze wszystkich dzielnic dawnej Polski...”.

1910 - 22 maja, odbyła się ponowna (po kradzieży koron Klemensa XI i sukienki) koronacja obrazu Matki Bożej tzw. milenijnymi koronami, które zostały przesłane przez papieża św. Piusa X. a wraz z koronami obraz otrzymał nową sukienkę: Koralową.

1913 - poświęcenie monumentalnej Drogi Krzyżowej na szańcach nasiąkniętych krwią jasnogórskich obrońców.

1914 - Niemcy bez uzgodnienia z klasztorem rozlokowali na wałach bataliony piechoty. Wieża stała się dla nich punktem obserwacyjnym, zamarł ruch pątniczy.

1915 - z racji propagandowych Niemcy przekazali zarząd Jasnej Góry Austriakom, bowiem na Zachód a zwłaszcza do Francji docierały wieści o brutalności żołnierzy niemieckich w klasztorze i profanowaniu sanktuarium.

1918 - odprawił Mszę św. Mgrs Achilles Ratti, nuncjusz apostolski dla Polski, późniejszy papież Pius XI.

1918 - paulini uroczyście powitali polskie wojsko.

1919 - generał Józef Haller odbywa dziękczynną pielgrzymkę za odzyskanie wolności przez Polskę.

1919 - po powrocie do Polski O. Maksymilian Kolbe, założyciel Milicji Niepokalanej, odprawia mszę św. prymicyjną przed Cudownym Obrazem i przed Krucyfiksem w kaplicy jasnogórskiej.

1920 - 27 lipca - kardynałowie E. Dalbor i A. Kakowski z Episkopatem dziękują za wolność i przypominają: Maryjo, jesteś Królową Polski! W sierpniowe dni powtarzają to samo leżąc krzyżem na jasnogórskim placu rodacy: Jesteś Królową Polski!

1920 - 15 sierpnia Zwycięska Królowa - Cud nad Wisłą.

1921 - upływa pod znakiem dziękczynnych pielgrzymek za ocaloną wolność. 21 X przybywa Naczelnik Państwa Józef Piłsudski z grupą generałów.

1923 - po raz pierwszy po odzyskaniu niepodległości pielgrzymują „Kaszubi znad Bałtyku Polskiego", zniechęcani do Polski przez propagandę niemiecką. 3 V - modli się przed Cudownym Obrazem marszałek Francji Ferdynand Foch.

1924, 5 sierpnia - ks. Stefan Wyszyński, przyszły prymas Polski, odprawia w kaplicy Matki Bożej Mszę świętą prymicyjną.

1926 - Polskie Kobiety dziękują za odzyskaną wolność - składają ślubowanie Królowej Polski i Matce Narodu i ofiarują nowe insygnia królewskie.

1929, 17 lipca - bp Angelo Giuseppe Roncalli, wizytator apostolski w Bułgarii, późniejszy papież Jan XXIII przybywa na Jasną Górę; w księdze pamiątkowej wpisuje: „Fiat pax in virtute Tua, Regina Poloniae, et abundantia in turribus Tuis".

1936 - młodzież akademicka ślubuje z Królową budować nową Polskę. Potem ślubowanie nauczycieli i innych stanów.

1939-45 - II wojna światowa. Gubernator Hans Frank dostrzega wpływ i znaczenie Matki Bożej i Jasnej Góry dla Polaków; w księdze pamiątkowej dokonuje wpisu: „gdy wszystkie światła dla Polski zagasły, to wtedy zawsze jeszcze była święta z Częstochowy i Kościół".

1946, 12 maja - sakra biskupia ks. Stefana Wyszyńskiego w kaplicy Cudownego Obrazu.

1946 - z kard. A. Hlondem i Episkopatem ze zniszczonej Polski jest na Jasnej Górze »milionowa rzesza« i cała Polska poświęca się Niepokalanemu Sercu Królowej - ma Ona patronować wolności ducha.

1956, 26 sierpnia - milion serc powtarza prymasowskie słowa ślubów »przyrzekamy« ...»przyrzekamy, Królowo Polski!« - Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego.

1956 - kard. S. Wyszyński, Prymas Polski, na Jasnej Górze składa wotum z napisem: Prymas Polski, Stefan Kardynał Wyszyński, uwolniony po trzech latach z więzienia, dziękuje Zwycięskiej Dziewicy Wspomożycielce, Królowej Polski za przemożną opiekę w czasach niewoli.

1957 - poświęcona przez papieża Piusa XII kopia Jasnogórskiego Obrazu rozpoczyna peregrynację po całym kraju; 3 maja - prymas Polski, kard. Stefan Wyszyński eryguje Instytut Prymasowski Ślubów Narodu mający siedzibę w klasztorze jasnogórskim.

1960 - Kongres Mariologiczny i Maryjny „Królewskość Najświętszej Maryi Panny", z udziałem wybitnych polskich teologów pod protektoratem Prymasa.

1961 - Episkopat zebrany na Jasnej Górze, w kaplicy Cudownego Obrazu, przy drzwiach zamkniętych, oddał Matce Bożej całą Polskę, zobowiązując się, że jeżeli zostanie uratowana wiara Narodu, wówczas biskupi złożą ten akt w sposób uroczysty wobec ludu Bożego w roku Millenijnym.

1962-1965 - Królowa Polski, Matka Kościoła łączy serca wierzących w kraju z soborowym Kościołem. Jasna Góra staje się „soborowym sanktuarium", delegacje parafialne przybywają na czuwania soborowe.

1966, 3-4 maja - główne obchody Millenium Chrztu Polski pod przewodnictwem Prymasa Tysiąclecia, kard. Stefana Wyszyńskiego z udziałem całego Episkopatu. Prymas Wyszyński jako legat papieski odczytuje list Pawła VI do Narodu Polskiego i udziela w jego imieniu błogosławieństwa apostolskiego. Podczas pontyfikalnej sumy celebrowanej przez abp. Karola Wojtyłę głosi słowo Boże, koronuje obraz Matki Bożej, Królowej Polski, i prowadzi milenijny „Akt Oddania Polski w macierzyńską niewolę Maryi, Matki Kościoła, za wolność Kościoła Chrystusowego".

1971 - Matka Kościoła, Królowa Polski przyjmuje modlitwy Episkopatu za cały świat - Akt Oddania Świata.

1974 - premier Włoch Aldo Moro z ambasadorem M. Mondello i osobami towarzyszącymi uczestniczył w Mszy świętej przed Cudownym Obrazem.

1976 - Jasna Góra rozpoczyna swój Jubileusz 600- lecia.

1978 - Wybór Jana Pawła II. Wielu pielgrzymów i mieszkańców Częstochowy spontanicznie pozostało na całonocnym czuwaniu. Paulini ślą telegram zapewniający o codziennej Mszy świętej i stałej modlitwie przed Jasnogórskim Wizerunkiem za Papieża - Rodaka.

1979, 4-6 czerwca - I Pielgrzymka Ojca Świętego Jana Pawła II na Jasną Górę (po wyborze na Stolicę Piotrową w 1978 r.); w obecności setek tysięcy wiernych Papież zawierzył Matce Bożej swoje posłannictwo.

1980 - Ostatnie »odpustowe« kazanie na Jasnej Górze Prymasa Polski, kard. Stefana Wyszyńskiego, w którym wzywał do dojrzałości narodowej i obywatelskiej w obliczu niebezpieczeństwa ingerencji zewnętrznej. Jednoznacznie wskazał na »propagowaną ateizację«, która podrywa więź i siłę kulturalną millenijnego Narodu.

1980 - Delegacja Niemieckiej Konferencji Biskupów z trzema kardynałami RFN; kard. Josef Höffner arcybiskup Kolonii i przewodniczący Konferencji Biskupów, kard. Josef Ratzinger, kard. Herman Volk. Pielgrzymka połączona z udziałem w Konferencji Episkopatu Polski na Jasnej Górze.

1981 - Pielgrzymują liczni przedstawiciele NSZZ „Solidarność" z różnych regionów i miejscowości, zawierzając swój Związek Jasnogórskiej Matce Narodu.

1981 - Z udziałem ks. Prymasa Polski abpa Józefa Glempa rozpoczyna intensywną modlitwę w intencji Ojczyzny - Stan Wojenny.

1982 - Jan Paweł II listem apostolskim Bogurodzica Dziewica (z 8 grudnia 1981) inauguruje Rok Jubileuszu 600-lecia obecności obrazu Matki Bożej.

1982 - Do 6 lipca 1983 roku opinia światowa poprzez modlitwy Jana Pawła II uczestniczyła w świętowaniu Narodowego Jubileuszu »sześciu wieków Jasnej Góry - centralna uroczystość Jubileuszu 600-lecia Jasnej Góry poprzedzona została Procesją Mariańską.

1983, 18-20 czerwca - obchodom jubileuszu 600-lecia na Jasnej Górze Ojciec Święty nadaje swoją obecnością widzialny, eklezjalny wymiar; grudzień - laureat Pokojowej Nagrody Nobla, Lech Wałęsa składa swoje wyróżnienie jako wotum.

1983 - ukazał się pierwszy numer miesięcznika »Jas- na Góra« (red. O. dr Rufin Abramek). Spełniło się marzenie wielu pokoleń paulinów i Prymasa Tysiąclecia kard. Stefana Wyszyńskiego.

1983 – pierwsza pielgrzymka solidarnego świata pracy z udziałem ks. Jerzego Popiełuszki.

1985 - Dni Młodości w Sanktuarium Jasnogórskiej Matki Kościoła. Przedstawiciele 20 narodowości pielgrzymowali po kilka i kilkanaście dni z różnych miast Polski. Podczas marszu młodzież wnikała w treści listu Jana Pawła II skierowanego do młodzieży - nadziei Kościoła i świata.

1985 - uroczystości Matki Bożej Jasnogórskiej zaszczycili swoją obecnością - kard. Franciszek Koenig z Wiednia, bp Piotr de Campo - ordynariusz diec. z Pont Pirie w Australii.

1987 - oficjalne rozpoczęcie Roku Maryjnego przeżyła Jasna Góra w łączności telewizyjnej z Ojcem świętym Janem Pawłem II, który w Bazylice Matki Bożej Większej w Rzymie modlitwą różańcową i przemówieniem zainaugurował okres przygotowania z Maryją do III Tysiąclecia Chrześcijaństwa. Na Jasnej Górze modliła się w tym dniu Matka Teresa z Kalkuty.

1987, 12-13 czerwca - Maryjny Papież Jan Paweł II, w czasie III Pielgrzymki do Ojczyzny wskazał cel swojej pielgrzymki do Sanktuarium Narodu: „Przybywam jako człowiek zawierzenia, żeby to wszystko, te wszystkie wielkie sprawy naszego polskiego życia, prześwietlone tajemnicą Eucharystii, w której żyje Ten, który do końca nas umiłował, żeby to wszystko tutaj przynieść, tutaj zawierzyć Tej, która jest naszą Matką".

1988 - Rok Maryjny

1988 - Jasna Góra stała się wyraźnie sanktuarium międzynarodowym. W trzech tygodniach lipca odnotowano 270 grup turystyczno-pielgrzymkowych z zagranicy, najwięcej z Italii.

1991, 14-16 sierpnia - wizyta Ojca Świętego Jana Pawła II z okazji VI Światowego Dnia Młodzieży.

1993, 26 sierpnia - Modlitwa Kościoła w Polsce w której zawierza Maryi swoją misję w nowej sytuacji dziejowej.

1996, sierpień XII Międzynarodowy Kongres Mariologiczny i XIX Międzynarodowy Kongres Maryjny na Jasnej Górze.

1997, 4 czerwca - pobyt Jana Pawła II na Jasnej Górze – Liturgia Słowa.

1999, 17 czerwca - ostatnia pielgrzymka Ojca Świętego Jana Pawła II do sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej.

 2000 - obchody Roku Jubileuszowego.

2002 - odbyła się I Europejska Konferencja Liderów Odnowy w Duchu Świętym.

2003 - ogłoszenie Roku o. Augustyna Kordeckiego, obrońcy Jasnej Góry.

2003 - Telewizja Trwam rozpoczęła codzienną transmisję Apelu Jasnogórskiego.

2003 - Jasna Góra otrzymała wyróżnienie „Tym, co służą Miastu i Ojczyźnie".

2004 - rozpoczęły się obchody Jubileuszu 350. Rocznicy cudownej obrony Jasnej Góry przed Szwedami.

2005 - 1 kwietnia papież Jan Paweł II ofiarował złote korony - dar dla Matki Bożej Jasnogórskiej.

2005 - w dniach śmierci i pogrzebu papieża Jana Pawła II na Jasnej Górze trwały nieustannie modlitwy w Jego intencji.

2005 - uroczystości 350. rocznicy cudownej obrony Jasnej Góry przed potopem szwedzkim.

2005 - 3 maja, na placu przed Szczytem poświęcono pięć nowych figur stacji różańcowych - tajemnic chwalebnych. Na placu wokół klasztoru znajduje się dwadzieścia figur, przedstawiających wszystkie tajemnice Różańca świętego, które tworzą Drogę Różańcową.

2005 - 26 sierpnia arcybiskup Stanisław Dziwisz nałożył na Cudowny Obraz Jasnogórski korony papieża Jana Pawła II oraz nową, bursztynowo - brylantową sukienkę.

2005 - 11 września na jasnogórskim szczycie odbyło się wielkie widowisko plenerowe pt. „Jasnogórska Wiktoria” na zakończenie jubileuszu 350 rocznicy obrony Jasnej Góry, które transmitowała TVP.

2006 - otwarcie Skarbca Pamięci Narodu w Bastionie św. Rocha.

2006 - 26 maja Benedykt XVI w przemówieniu wygłoszonym na Szczycie Jasnogórskim podczas nabożeństwa majowego w obecności ok. 500 tys. pielgrzymów wskazał Matkę Boża jako wzór wiary i modlitwy. Papież przekazał Złotą Różę jako wotum w kaplicy Cudownego Obrazu.

2007 - W marcu poświęcono Kaplicę Sakramentu Pokuty.

2007 - W dniach 4-5 maja odbyło się Ogólnopolskie Sympozjum Mariologiczno-Maryjne z racji Złotego Jubileuszu Peregrynacji kopii Jasnogórskiego Wizerunku z udziałem Prymasa Polski ks. kard. Józefa Glempa.

2008 – obchody 700-lecia zatwierdzenia zakonu i jego posługi Kościołowi.

2008 - 10 grudnia odbyła się Międzynarodowa Sesja naukowa „Paulini w służbie Kościoła i wielu narodów”.

2010 - 3 marca - Benedykt XVI w Watykanie pobłogosławił nowe korony dla Matki Bożej Jasnogórskiej.

2010 - uroczystości jubileuszu 100-lecia koronacji obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej koronami św. Piusa X. Nałożona została wtedy nowa sukienka wdzięczności i miłości, cierpienia i nadziei narodu polskiego oraz nowe korony - wotum narodu poświęcone przez Ojca Świętego Benedykta XVI.

2012 - Zawierzenie Matce Bożej ku obronie cywilizacji życia i miłości i rozpoczęcie peregrynacji Jasnogórskiej Ikony "Od oceanu do oceanu".

2013 - 7 stycznia - zakończenie czteroletnich prac związanych z realizacją projektu Kompleksowa restauracja zabudować Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Gorze w ramach którego została całkowicie odrestaurowana Bazylika.

2013 - 9 grudnia - 60 rocznica Apelu Jasnogórskiego z udziałem o. Jerzego Tomzińskiego - inicjatora tej modlitwy.

2016 - 3 maja - Akt zawierzenia Polski w 1050 rocznicę Jej Chrztu.

2016 - 28 lipca - Ojciec Święty Franciszek na Jasnej Górze - dziękczynienie za 1050 lat Chrztu Polski.

2016 - 8 września - rozpoczęcie Roku Jubileuszowego 300-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej.

         Z historii Jasnej Góry

 


Comments